ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೪೦

ಕೊಂಕು ಮಾತುಗಳೆ ವೈರಿಗಳು ಸಂಬಂಧದಲಿ

ಬಿಂಕ ತೊರೆ ಸನಿಹ ಕರೆ ಸವಿನುಡಿಯ ಉಲಿದು |

ಸುಂಕವಿಲ್ಲದೆ ಲಾಭ ತರುವುದೀ ವ್ಯವಹಾರ

ರಂಕನಿಗು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೯೬||

ಛಂದಸ್ಸು ತೊಡಕಲ್ಲ ಕಾವ್ಯ ರಚಿಸುವ ಕವಿಗೆ

ಚಂದದಲಿ ಲಯ ಯತಿಗಳನು ನೀಡಿ ಹರಸಿ |

ಗೊಂದಲವ ಬಿಡಿಸುವುದು ವಾಚಿಸುವ ಇನಿದನಿಗೆ

ಅಂದದ ಪ್ರಾಸದಲಿ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೯೭||

ಹುಟ್ಟುಸಾವುಗಳ ನಡುವಿನಲಿ ದೊರೆತಿಹ ಪಾತ್ರ

ಗಟ್ಟಿ ಆತ್ಮಕೆ ಸಿಕ್ಕ ಮತ್ತೊಂದು ವೇಷ |

ತಟ್ಟುತಲೆ ತಮಟೆಯನು ಪಾತ್ರವದು ಮುಗಿದಾಗ

ಸುಟ್ಟುಬಿಡುವರು ವೇಷ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೯೮||

ಗಾಳಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಹುದು ಮೀನೆಂದು ಹಿಗ್ಗದಿರು

ಗಾಳವೇ ಮೋಸಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು |

ಗಾಳ ಹಾಕುವುದು ತಪ್ಪಲ್ಲ ಉದರ ಪೋಷಣೆಗೆ

ಊಳಿಗವು ದೊರಕದಿರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೯೯||

ನಡೆಯುತಿರೆ ಎಡವುವರು ಹತ್ತುತಿರೆ ಜಾರುವರು

ಎಡವುವರೆ, ಜಾರುವರೆ, ಕುಳಿತವರು ಕೆಳಗೆ? |

ಬಡಿವಾರ ಬಿಡಬೇಕು ಕುಳಿತು ಟೀಕಿಸುವುದನು

ಬಡಿಯದಿರು ಡೋಲನ್ನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೦೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೩೪

ಹಿತ್ತಾಳೆಗಿವಿಯರಸಗೆ ಚಾರರೂ ಮಂತ್ರಿಗಳು

ತೊತ್ತುಗಳೆ ಆಳುವರು ರಾಜ್ಯವನು ಕೇಳು |

ಬಿತ್ತುವರು ಸಂಶಯವ ಆಲಿಸುವ ಕಿವಿಯಿರಲು

ಸತ್ತಿರದ ಮತಿಯಿರಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೬||

ಹೊತ್ತಲ್ಲದೊತ್ತಿನಲಿ ಉಳಬೇಡ ಉಣಬೇಡ

ಗೊತ್ತುಗುರಿ ಇಲ್ಲದೆಯೆ ಬದುಕುವುದು ಬೇಡ |

ಮತ್ತಿನಲಿ ಮುಳುಗಿಸುವ ವಿಷ ವಿಷಯಗಳು ಬೇಡ

ಚಿತ್ತಚಾಂಚಲ್ಯ ತೊರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೭||

ಭೋಗದಲಿ ಆಸಕ್ತಿ, ಕೋಪಗಳು, ಅತಿಯಾಸೆ,

ರಾಗಗಳು, ಗರ್ವ, ಒಡಲಿನನಲವು, ಆರು |

ತೂಗುಗತ್ತಿಗಳು ತಲೆಮೇಲಿರಲು ಬುವಿಯಲ್ಲಿ  

ಸಾಗುವುದು ಸುಲಭವೇ ಪರಮಾತ್ಮನೆ || ೧೬೮||

 

ಇಳೆಯಲ್ಲಿ ಹಗಲಿರುಳು ಕತ್ತಲೆಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ

ಬೆಳಕಿನೆಡೆ ಹೋಗುವಾ ದಾರಿಕಾಣದಿದೆ |

ಒಳಗಿರುವ ಚೈತನ್ಯವನು ಬೇಡು ದಿಕ್ಸೂಚಿ

ತಳಮಳವ ತೊರೆದಿಟ್ಟು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೯||

ಜಾಲಿಯಾ ಮರದ ನೆರಳಿನಲಿ ನಿಂತರೆ ಕಷ್ಟ

ಸಾಲದಾ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದರೆ ನಷ್ಟ |

ಗಾಳದಾ ಮೀನನ್ನು ಹಿಡಿದಿಹುದು ಕಿರುಕೊಕ್ಕಿ

ಜೋಲಿಹೊಡೆದರೆ ಸತ್ತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೭೦||