ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೩೪

ಹಿತ್ತಾಳೆಗಿವಿಯರಸಗೆ ಚಾರರೂ ಮಂತ್ರಿಗಳು

ತೊತ್ತುಗಳೆ ಆಳುವರು ರಾಜ್ಯವನು ಕೇಳು |

ಬಿತ್ತುವರು ಸಂಶಯವ ಆಲಿಸುವ ಕಿವಿಯಿರಲು

ಸತ್ತಿರದ ಮತಿಯಿರಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೬||

ಹೊತ್ತಲ್ಲದೊತ್ತಿನಲಿ ಉಳಬೇಡ ಉಣಬೇಡ

ಗೊತ್ತುಗುರಿ ಇಲ್ಲದೆಯೆ ಬದುಕುವುದು ಬೇಡ |

ಮತ್ತಿನಲಿ ಮುಳುಗಿಸುವ ವಿಷ ವಿಷಯಗಳು ಬೇಡ

ಚಿತ್ತಚಾಂಚಲ್ಯ ತೊರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೭||

ಭೋಗದಲಿ ಆಸಕ್ತಿ, ಕೋಪಗಳು, ಅತಿಯಾಸೆ,

ರಾಗಗಳು, ಗರ್ವ, ಒಡಲಿನನಲವು, ಆರು |

ತೂಗುಗತ್ತಿಗಳು ತಲೆಮೇಲಿರಲು ಬುವಿಯಲ್ಲಿ  

ಸಾಗುವುದು ಸುಲಭವೇ ಪರಮಾತ್ಮನೆ || ೧೬೮||

 

ಇಳೆಯಲ್ಲಿ ಹಗಲಿರುಳು ಕತ್ತಲೆಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ

ಬೆಳಕಿನೆಡೆ ಹೋಗುವಾ ದಾರಿಕಾಣದಿದೆ |

ಒಳಗಿರುವ ಚೈತನ್ಯವನು ಬೇಡು ದಿಕ್ಸೂಚಿ

ತಳಮಳವ ತೊರೆದಿಟ್ಟು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೯||

ಜಾಲಿಯಾ ಮರದ ನೆರಳಿನಲಿ ನಿಂತರೆ ಕಷ್ಟ

ಸಾಲದಾ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದರೆ ನಷ್ಟ |

ಗಾಳದಾ ಮೀನನ್ನು ಹಿಡಿದಿಹುದು ಕಿರುಕೊಕ್ಕಿ

ಜೋಲಿಹೊಡೆದರೆ ಸತ್ತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೭೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೩೨

ಬೇರು ಇದೆಯೆಂದು ನಂಬಲು ಬೇಕು ವಿಧಿಯಿಲ್ಲ

ದೂರದಾ ಮರದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿರಲು ಹಣ್ಣು |

ಕಾರಣವು ಇಲ್ಲದೆಯೆ ಏನು ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲಿ?

ಬೇರಿನೊಲು ಕಾರಣವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೫೬||

ಚೆಲ್ಲದಿರಿ ಅನ್ನವನು ಬಡವನಿಗದೇ ಚಿನ್ನ

ಒಲ್ಲೆಯೆನಿ ಬಡಿಸುವಗೆ ಎಲೆಯತುಂಬೆಲ್ಲ |

ಒಲ್ಲದಿಹ ಹೊಟ್ಟೆಯಲಿ ತುರುಕುವುದು ಚೆಂದವೇ

ಎಲ್ಲೆಯಿಡು ಎಲೆಯಲ್ಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೫೭||

ಜಗದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಹುದು ಎಲ್ಲೆಡೆಯು ಚೈತನ್ಯ

ಬೊಗಸೆಯನು ತರೆದಿಡುವ ಪ್ರಾಣದಾಕರಕೆ |

ಜಗದೊಡೆಯ ಸೂಸುತಿಹ ವಿಶ್ವಕಿರಣಗಳ, ನಸು

ಹಗಲಿನಲಿ ಅನುಭವಿಸು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೫೮||

ಚಮಚ ತಟ್ಟೆಗಳೆಲ್ಲ ರುಚಿಯ ಸವಿಯುವವೇನು

ಘಮದ ಹೂವಿನ ಗಂಧ ಹೂದಾನಿಗಿಲ್ಲ |

ಗಮನ ಮನನವಿರದೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರೆ

ಚಮಚಗಳೆ ಆಗುವೆವು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೫೯||

ಕಲಿತೆ ಕಾಲೇಜಿನಲಿ ನಾನೆಂದು ಬೀಗದಿರು

ಕಲಿತೆಯಾ ಮಾನವತ್ವದ ಮೂಲ ಪಾಠ? |

ಕಲಿಸುವುದೆ ಸನ್ನಡತೆ ಮೂರಕ್ಕರದ ಪದವಿ?

ಕಲೆತು ಬಾಳುವುದ ಕಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬೦|| 

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೧೩

ವೇದದಲಿ ತಿಳಿಸಿರುವ ಸಂಕಲ್ಪ ಪೂಜೆಗಳು

ಹಾದಿಯಲ್ಲವು ಸಾತ್ವಿಕರಿಗಾಗಿ ಮರುಳೆ |

ಕಾದಿರಿಸಿ ನಾರದರು ಪೇಳಿರುವ ಸತ್ಯವಿದು

ನಾದದಲ ಪಸ್ವರವು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೬೧||

ಸಮತೆಯೆಲ್ಲಿದೆ ಜಗದ ಸೃಷ್ಟಿಯಲಿ ಬಂಧುಗಳೆ

ಸಮತೆ ಬೇಕೆನ್ನದಿರಿ ಮಾನವರ ನಡುವೆ |

ಮಮತೆಯಿರಬೇಕೆಲ್ಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳಲ್ಲಿ

ಮಮತೆಸಮ ವಾಗಿರಲಿ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೬೨||

 

ತಿಂಡುಂಡು ಮಲಗಿದರೆ ಮಂಡೆ ಬೆಂಡಾಗುವುದು

ದಂಡ ಮಾಡಿದ ಸಮಯ ಹಿಂದೆ ಬರಬಹುದೆ |

ದಂಡಿಸಲು ದೇಹವನು ಚೈತನ್ಯ ತುಂಬುವುದು 

ಗುಂಡಿಗೆಗೆ ಮಯ್ಯೊಳಿತು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೬೩||

ನದಿಯ ಹಾದಿಯ ಬದಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ ಬುವಿಯಲ್ಲಿ

ಬದಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ವಿಧಿವಿಲಾಸವನು |

ಎದೆತಟ್ಟಿ ಪೇಳುವೆ ಶ್ರದ್ಧೆಯಚಲವಿರೆ ನೀ

ಬದಲಿಸುವೆಯೆಮಗಾಗಿ ಪ್ರಮಾತ್ಮನೆ ||೬೪||

ಪ್ರಾರಬ್ಧವೆನೆ ಹಿಂದೆ ನಾ ಮಾಡಿರುವ ಕರ್ಮ

ಯಾರು ಬದಲಿಸಬಲ್ಲರದ ನನ್ನ ಹೊರತು |

ಪಾರಾಯಣ ಧ್ಯಾನ ಸೇವೆ ಲಂಘನದಿಂದ

ಪ್ರಾರಬ್ಧ ಬದಲಿಸುವೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೬೫||