ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೧೦೦

ನಮ್ಮ ಭಾಗ್ಯವು ಕರ್ಮ ಶ್ರಮಗಳ ಮಿಶ್ರಣವು

ಎಮ್ಮೆಯಂತಿರಬೇಕೆ ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ಬಾಗಿ |

ಹೊಮ್ಮಿಸುವ ಶ್ರಮದಿಂದ ಹೊಸತು ಸತ್ಫಲಗಳನು

ಚಿಮ್ಮಿಸುವ ಆನಂದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೬||

ಹೇರಿದರೆ ನಿಮ್ಮಾಸೆಗಳನು ಮಕ್ಕಳಮೇಲೆ

ದೂರದಿರಿ ತೀರದಿರೆ ನಿಮ್ಮ ಬಯಕೆಗಳು |

ಯಾರ ತಪ್ಪದು ಎಣ್ಣೆ ನೀರಿನಲಿ ಕರಗದಿರೆ

ನೀರಿನದೊ? ಎಣ್ಣೆಯದೊ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೭||

ಪರಿಪರಿಯ ಪಾಠಗಳ ಕಲಿಯುವೆವು ಎಲ್ಲರಲಿ

ಅರಿವ ನೀಡಲು ಪಟ್ಟಗುರು ಮಾತ್ರ ಬೇಕೆ? |

ಬರಲಿ ಒಳಿತಾದುದೆಲ್ಲವು ನಮ್ಮೆಡೆಗೆ ನಿರತ

ತೆರೆ ಎಲ್ಲ ಕಿಟಕಿಗಳ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೮||

ಅನೃತವನು ನುಡಿಯುತ್ತ ಪಡೆದ ಉತ್ತಮ ಪದವಿ

ಜನರ ಹಿಂಸಿಸಿ ಪಡೆದ ಗೌರವಾದರವು |

ಧನವ ಗಳಿಸಿಟ್ಟಿರಲು ಮೋಸದಾ ಹಾದಿಯಲಿ

ಇನನ ಎದುರಿನ ಹಿಮವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೯||

ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಲೋಕಕ್ಕೆ

ಎಳ್ಳಿನಷ್ಟಾದರೂ ಕೊಡಬೇಕು ನಾವು |

ಕಳ್ಳರಾಗುವೆವು ಕೊಡದೆಲೆ ಲೋಕ ತೊರೆದಲ್ಲಿ

ಜೊಳ್ಳು ಜೀವನವೇಕೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೫೦೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೯

ಸಿರಿ ತಾನು ಕೀಲಿಕೈಯಲ್ಲ ಸುಖ ಸಂತಸಕೆ

ಸಿರಿಯಿಂದ ಕೊಳ್ಳಲಾಗದು ಸಂತಸವನು |

ಸಿರಿಯಿರಲು ಸಂತಸದ ಕೀಲಿ ಮಾಡಿಸೆ ಸಾಧ್ಯ

ಸಿರಿಯ ಸರಿ ಬಳಕೆಯದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೧||

ಸಿಕ್ಕರೂ ಸಿಗಬಹುದು ಗೌರವವು ಹಣದಿಂದ

ಸಿಕ್ಕರೂ ಸಿಗಬಹುದು ಅದು ವಿದ್ಯೆಯಿಂದ |

ಸಿಕ್ಕುವುದು ಖಂಡಿತವು ಸತತ ಸನ್ನಡೆತೆಯಿಂ

ಪಕ್ಕವಾದ್ಯಗಳೇಕೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೨||

ಕಣ್ಣುಕಿವಿಗಳು ತರುವ ಅರಿವಿನಾ ತುಣುಕುಗಳ

ಮುನ್ನ ಇರಿಸುತ ಮನದ ಉಗ್ರಾಣದಲ್ಲಿ |

ಚೆನ್ನ ಮನನವ ಮಾಡಿ ಬೆಸೆಯುತ್ತ ತುಣುಕುಗಳ

ಚಿನ್ನದಾ ಸರಮಾಡು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೩||

ಒಂದು ವೀಣೆಯ ಹಾಗೆ ಮಾನವರ ಸಂಬಂಧ

ಚೆಂದದಾ ನಾದ ಹೊಮ್ಮದಿರಲೇನಿಂದು |

ಬಂಧಗಳ ಕಾಪಾಡು ಮುರಿಯದಾ ತಂತಿಯೊಲು

ಮುಂದಿಹುದು ಸವಿನಾದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೪||

ಹಂಚಬಲ್ಲದು ನಾಲಿಗೆಯು ಸಿಹಿಯ ಅಮೃತವನು

ಹಂಚಬಲ್ಲದದು ಕಹಿ ಹಾಲಾಹಲವನು |

ಕೊಂಚ ಹಿಡಿತವು ಇರಲಿ ಈ ಮರ್ಕಟದ ಮೇಲೆ

ಪಂಚರಲಿ ಪಾತಕಿಯು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೮

ತಿರುಮಲೆಯ ಗೋವಿಂದ ಸಿಹಿರುಚಿಯ ಮಕರಂದ

ಮರಳಿ ದುಂಬಿಗಳು ಸವಿಯುತಿವೆ ಆನಂದ |

ಹರಿದು ಬಕುತಿಯ ಜೇನು ನಲಿದಿಹವು ಮುದದಿಂದ

ಮರೆತು ಕೋಟಲೆಗಳನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೬||

ಅರಿತು ನಡೆಯಲುಬೇಕು ಕೆಲವನ್ನು ಬದುಕಿನಲಿ

ಮರೆತು ನಡೆಯಲುಬೇಕು ಮತ್ತೆ ಕೆಲವನ್ನು  |

ಬೆರೆತು ಬಾಳಲುಬೇಕು ಪ್ರೀತಿಯಿಂ ಎಲ್ಲರಲಿ

ಮರೆತು ಸೇಡಿನ ದಾರಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೭||

ಗಳಿಸದಿದ್ದರೆ ಏನು ಕೋಟಿ ಸಕ್ರಮವಾಗಿ

ಬೆಳೆಯುವವು ಶಾಂತಿ ನೆಮ್ಮದಿ ಸಂತಸಗಳು  |

ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುವವು ನಿಸ್ವಾರ್ಥದಾ ಬೀಜಗಳು

ಹುಳುಕಿಲ್ಲದಿಹ ಫಲವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೮||

ಬದಲಿಸುವ ಬಟ್ಟೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಬೇಡ

ಬದಲಿಸಿದೆ ಲಕ್ಷ್ಯವನು  ಎಡೆಬಿಡದೆ ಸಾಗು |

ಮುದದಿ ಮಾಧವ ತಾನು ಬಟ್ಟೆಯನು ತೋರುವನು

ಕದವ ತೆರೆಯುತ ಮನೆಯ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೯||

ಬಲ್ಲಿದರು ಪೇಳಿಹರು ಕಿವಿಮಾತು ನೆನಪಿಡಲು

ಕಲ್ಲೆಸೆಯೆ ಕೆಸರಿನಲಿ ಮುಖವೆಲ್ಲ ಮಣ್ಣು |

ನಲ್ಲವರು ಚೇಷ್ಟೆಯನು ಮಾಡದಿರುವರು, ತಮ್ಮ

ಗಲ್ಲಿಯಲಿ ಕೆಸರಿರಲು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೯೦||

ನಲ್ಲವರು = ಉತ್ತಮರು

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೭

ನೂರು ಸಂತತಿಯ ಸಂಸಾರಿ ಒಂದೇ ಸುಳ್ಳು

ಯಾರಿರದ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯು ಒಂಟಿ ಸತ್ಯ |

ನೂರು ಸುಳ್ಳಿನ ಬಲೆಯ ಕತ್ತರಿಸುವುದು ಸತ್ಯ

ತೋರಿಸುವ ಸಮಯಕ್ಕೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೧||

ಉಪಕಾರಿ ಮುಡುಪಿಡುವ ಪರರಿಗೇ ಅವನಧನ

ಕೃಪಣನಾ ಧನ ಕೂಡ ಪರರ  ಸೇರುವುದು |

ಚಪಲತೆಯು ಕಾಡದದು ಈರ್ವರನು ಲವಲೇಶ

ಅಪವಾದ ಇನ್ನೆಲ್ಲ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೨||

ಛಡಿಯೇಟು ತಿಂದವನು ಗುರುಗಳಾ ಅಂಕೆಯಲಿ

ಹೊಡೆಸಿಕೊಂಡಿಹ ಮಗನು ತನ್ನ ಪಿತನಿಂದ |

ಕೊಡತಿಯಾ ಏಟು ತಿಂದಿಹ ಹೊನ್ನಿನಾ ತುಂಡು

ತಡೆಯಿರದೆ ಬೆಳಗುವರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೩||

ಕೊಡತಿ = ಸುತ್ತಿಗೆ

ತೊರೆಯಿತಾದರೆ ಮೀನು ನೀರಿನಾಸರೆಯನ್ನು   

ಅರಗುವುದು ಯಾರದೋ ಜಠರಾಗ್ನಿಯಲಿ |

ತೊರೆದೆಯಾದರೆ ಬದುಕಿನಲಿ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು

ಕರಗುವೆಯೊ ಕತ್ತಲಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೪||

ಕರೆಯುತಿದೆ ಕೈಬೀಸಿ ಗೋವಿಂದನಾ ಮಲೆಯು

ಮೆರೆಯುತಿದೆ ಬಕುತಿಯಲೆ ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದಂತೆ |

ಹರಿಯುತಿದೆ ಜನಸಾಗರವು ಮಲೆಯ ಮುಚ್ಚುವೊಲು

ಧರೆಯ ಅಚ್ಚರಿಯಿದುವೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೬

ಮಕ್ಕಳಾ ಮಾತುಗಳು ಚಿಲಿಪಿಲಿಯ ಇಂಪಂತೆ

ಪಕ್ಕದಲೆ ಅರಳುತಿಹ ಚೆಲುವ ಹೂವಂತೆ |

ಚಿಕ್ಕದಾದರು ಕೂಡ ದೊಡ್ಡ ಹರುಷವನೀವ

ಸಕ್ಕರೆಯ ಗೊಂಬೆಗಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೬||

ಉತ್ತಮರು ಆಗೋಣ ಇಂದಿಗಿಂತಲು ನಾಳೆ

ಉತ್ತಮರು ಆಗೋಣ ನಮಗಿಂತ ನಾವು |

ಇತ್ತ ಎದುರಾಳಿಗಳು ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಅಲ್ಲ

ಕುತ್ತಿರದ ದಾರಿಯಿದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೭||

ಶಿಶುವಾಗುವರು ಜನರು ಆನಂದ ಹೆಚ್ಚಿರಲು

ಪಶುವಾಗುವರು ಅವರೆ ಕ್ರೋಧ ಉಕ್ಕಿರಲು! |

ವಶವಾಗದಿರಬೇಕು ವಿಷಯಗಳ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ

ನಶೆಯು ಮನ ಕೆಡಿಸುವುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೮||

ವೇಗ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಮಾನವನ ಬದುಕಿನಲಿ

ಸೋಗು ಹೆಚ್ಚಾಗುತಿದೆ ನೀತಿ ಕೊರೆಯಾಗಿ |

ಜೌಗಿನಲಿ ಜಾರುತಿರೆ ಮುನ್ನೆಡವ ಕಾಲುಗಳು

ಜಾಗರೂಕತೆ ಇರಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೯||

ತೇಲದಿರು ಕನಸಿನಲಿ ಸಾಲ ದೊರೆತಿದೆಯೆಂದು

ಸಾಲವೆಂಬುದು ಎರಡು ಮೊನಚಿನಾ ಖಡ್ಗ! |

ಬೇಲಿಯಿಲ್ಲದ ಹೊಲಕೆ ಆನೆ ನುಗ್ಗಿದ ಹಾಗೆ

ಸಾಲ ಮಿತಿಮೀರಿದರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೮೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೫

ಪಾಪವೇ ಭಾರವದು ಭೂಮಿ ಭಾರಕ್ಕಿಂತ

ಆಪಕಿಂತಲು ತಿಳಿಯು ಬೆಳಗುವ ಜ್ಞಾನ |

ಕೋಪವೇ ಪ್ರಖರವದು ರವಿಯಶಾಖಕ್ಕಿಂತ

ಜ್ಞಾಪಕವಿರಲಿ ಸದಾ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೧||

ಮನವಿಟ್ಟು ಕಲಿತಿರುವ ಅಕ್ಕರವು, ವಿದ್ಯೆಗಳು

ತನು ಮಣಿಸಿ ಬೆವರಿಳಿಸಿ ಗಳಿಸಿದಾ ಧನವು |

ಇನಿತಾದರೂ ಆರ್ತರಿಗೆ ಮಾಡಿದಾ ದಾನ

ಕೊನೆವರೆಗೆ ಕಾಯುವವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೨||

ಆರ್ತ = ದುಃಖಿತ

ಕೊಟ್ಟು ಕೊರಗದಿರು ಏನೋ ಕಳೆದಿಹಿದು ಎಂದು

ಕೊಟ್ಟದ್ದು ತಪ್ಪದೇ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಬಹುದು |

ಕೊಟ್ಟಿರಲು ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಪ್ರೀತಿಯನು, ಬರುವುದದು

ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟಾಗುತಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೩||

ನೋಯಿಸದೆ ಇದ್ದಾಗ ತಂದೆತಾಯಿಯ ಮನಸು

ಬೇಯಿಸದೆ ಇದ್ದಾಗ ಕೋಪದಾಗ್ನಿಯಲಿ |

ತೋಯಿಸದೆ ಇದ್ದಾಗ ಕಣ್ಣೀರ ಧಾರೆಯಲಿ

ಹಾಯಾಗಿ ಇರುವೆ ನೀ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೪||

ಬದಲಿಸದು ತಪ್ಪರಿವು ನಡೆದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು

ಬದಲಿಸದು ಕಾತುರವು ಮುಂದೆ ನಡೆಯುವುದ |

ಎದೆಯಿರಿಸು ಇಂದನ್ನು ಉಪಯುಕ್ತ ವಾಗಿಸಲು

ಮುದ ಬಹುದು ಕದ ತೆರೆದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೪

ಬದಲಾಗಬೇಕಿದೆಯೆ ನೀನು ಉತ್ತಮನಾಗಿ?

ಬದುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಳೆ ಕೀಳಬೇಕಿದೆಯೆ? |

ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಿನ್ನ ಕಣ್ಣು ಕಿವಿಗಳ ಊಟ

ಬದಲಾಗುವುದು ಬದುಕು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೬||

ಹೇಳದಿರಿ ಜಾತಿಯಿಂ ನಾನು ಉತ್ತಮನೆಂದು

ಕೇಳದಿರಿ ಜಾತಿಯದು ನಿನದಾವುದೆಂದು |

ಆಳು ಉತ್ತಮನು ಕೇವಲ ನಡತೆಯಿಂದಷ್ಟೆ

ಕೋಳಿ ಕೂಗದೆ ಹಗಲು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೭||

ಉಳಿವಿನಾ ಚಣಗಳೇ ಅತ್ಯಮೂಲ್ಯದ ಆಸ್ತಿ

ಕಳೆಯದಿರಿ ಅದ ನಿಮ್ಮ ಹೊಗಳುವವರೊಡನೆ |

ಕಳೆಯುತಿರಿ ನಿಮ್ಮ ಹಿತಬಯಸುವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ

ಕೊಳೆಯಿರದ ಬದುಕದುವೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೮||

ಬರುವಾಗ ಮಡಿಲಿನಾಸರೆಯನಿತ್ತವನು ಹರಿ

ಹರಿಕರುಣೆಗಾಗಿ ಚಿರಋಣಿಯಾಗಬೇಕು |

ಹೊರಟಾಗ ಹೊರುವ ಹೆಗಲುಗಳು ಸ್ವಯಾರ್ಜಿತವು

ಮರೆಯದಿರು ಆರ್ಜನವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೯||

ಆರ್ಜನ = ಗಳಿಕೆ

ನಂಬಿದರೆ ನಂಬಿ ನಿಮದೇ ದಕ್ಷತೆಯ ಶಕ್ತಿ

ಹುಂಬರಾಗದಿರಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬರನು ನಂಬಿ |

ಕಂಬವೆಂದೊರಗದಿರಿ ಅನ್ಯರಾ ಭುಜವನ್ನು

ಗೊಂಬೆಯಾಗದೆ ಬದುಕಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೭೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೩

ಲೆಕ್ಕವಿದೆ ಬದುಕಿನಲಿ ತಪ್ಪಲಾಗದು ಅದನು

ಲೆಕ್ಕವೇ ಬದುಕಾಗೆ ತಪ್ಪೆಲ್ಲ ನಮದೆ |

ಲೆಕ್ಕವನು ಬೆರೆಸದಿರು ಮಮತೆ ಕರುಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ

ಲೆಕ್ಕಬಿಡು ಆಪ್ತರಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೧||

ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕವ ಬಳಸುವರು ಅತಿಶಯದಿ

ಕುಂದುಗಳ ಮರೆಮಾಡೊ ಆಸೆಯಿದೆ ಬಹಳ! |

ಕುಂದುಗಳು ಕಾಣುವವು ಅಂದವಿರದಿರೆ ಮನವು

ಅಂದವಾಗಿಡು ಮನವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೨||

ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕಳೆಯೆದ್ದು ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯಲಾಗದಿರೆ

ಹೊಲವನ್ನು ತೊರೆಯುವಾ ಮೂರ್ಖತನ ಬೇಡ |

ಕಳೆಯನ್ನು ಕಿತ್ತೆಸೆವ ದೃಢತೆಯನು ನೀತೋರು

ಬೆಳೆಯು ಹುಲುಸೇಳುವುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೩||

ನಮ್ಮಲಿಹ ಅವಗುಣಗಳನು ಸಿಟ್ಟು ಹೊರಗೆಳೆಯೆ

ನಮ್ಮವಗುಣಗಳ ಕರಗಿಸುವುದೆ ತಾಳ್ಮೆ |

ಹೊಮ್ಮಿಸಲು ಹೊರಗೆ ಸದ್ಗುಣಗಳಾ ಹೊಳಪನ್ನು

ಬಿಮ್ಮನಿರು ಸಿಟ್ಟುಬಿಡು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೪||

ಇಲ್ಲಿ ಇರುವುದೆ ಮೂರು ರತ್ನಗಳು ಬುವಿಯಲ್ಲಿ

ಬೆಲ್ಲದಂತಹ ನುಡಿಯು, ಅನ್ನ ನೀರುಗಳು! |

ಬಲ್ಲಿದರು ನುಡಿದಿಹರು, ಎಂದಿಗೂ ಮರೆಯದಿರು

ಕಲ್ಲುಗಳು ನವರತ್ನ! ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೨

ಗೆಳೆಯನಿರೆ ಸನಿಹದಲಿ ಬಿಳಿಯ ಹಾಳೆಯ ಹಾಗೆ

ಬಳಿದು ಬಣ್ಣಗಳ ಮನಕುಂಚವನು ಎಳೆದು |

ಮಳೆಸುರಿದ  ಮಣ್ಣಿನೊಲು ಇರೆ ಅದನು ಎಸೆಯದಿರು

ಹಳೆಯ ಕಾಗದವೆಂದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೬||

ಸರಿಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತ ಬೆಟ್ಟವನೆ ಹತ್ತಿರಲು

ತಿರುಗಿ ನೋಡರು ಜನರು ಆಸಕ್ತಿಯಿರದು |

ಬರಿದೆ ಎಡವಲು ಒಮ್ಮೆ ಹಾಸ್ಯಮಾಡುತ ನಕ್ಕು

ಬರೆಹಾಕಿ ಹೋಗುವರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೭||

ನೆಮ್ಮದಿಯು ಸಿಗದು ನಮಗಿಷ್ಟವಾದುದ ಪಡೆಯೆ

ಇಮ್ಮಡಿಯ ಆಸೆಗಳು ಹುಟ್ಟುವವು ಮುಂದೆ! |

ಸುಮ್ಮನೆಯೆ ಇಷ್ಟಪಡು ಪಡೆದಿರುವ ಎಲ್ಲವನು

ಮುಮ್ಮಡಿಯ ನೆಮ್ಮದಿಗೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೮||

ಅಕ್ಕರೆಯು ಇರಬೇಕು ನಡೆಯಲ್ಲಿ ನುಡಿಯಲ್ಲಿ

ಸಕ್ಕರೆಯ ಸವಿ ನಿಲ್ಲುವುದು ಬಂಧಗಳಲಿ |

ಮಿಕ್ಕರುಚಿಗಳು ಎಲ್ಲ ಮರೆಯಾಗುವವು ಹಿಂದೆ

ದಕ್ಕುವುದು ಆನಂದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೯||

ವ್ಯರ್ಥವದು ಭೋಜನವು ಹಸಿವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ

ವ್ಯರ್ಥವದು ವಿನಯವನು ಕಲಿಸದಾ ವಿದ್ಯೆ |

ವ್ಯರ್ಥವದು ಉಪಯೋಗಕಾಗದಾ ಸಿರಿತನವು

ವ್ಯರ್ಥವದು ಆತ್ಮರತಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೬೦||

ಆತ್ಮರತಿ = ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಮೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೧

ಫಲಭರಿತ ವೃಕ್ಷಗಳು ಬೆಳೆಸೆ ತಮ ಸಂತತಿಯ

ಬೆಲೆಯಾಗಿ ನೀಡುತಿವೆ ರಸಭರಿತ ಸವಿಯ |

ಸಲಿಸೆ ಕೋರಿಕೆ ಬೀಜಬಿತ್ತಿ ಹದುಳಿಸಿ ಸಸಿಯ

ಬೆಳೆಸುವಾ ಮರಗಳನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೧||

ಹದುಳಿಸು = ತಣಿಸು / ತೃಪ್ತಿ ಪಡಿಸು

ಮನಸು ತುಟಿಗಳ ನಡುವೆ ಬೇಕೊಂದು ಸೋಸುತೆರೆ

ಅನಿಸಿದುದನೆಲ್ಲವನು ಆಡಬೇಕಿಲ್ಲ! |

ದನಿಗೊಡುವ ಹರುಷವನು ಹಂಚುವಾ ಯೋಚನಗೆ

ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿ ದುರ್ಭಾವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೨||

ಇರುವರೇ ಶತ್ರುಗಳು ಕಣ್ಣು ನಾಲಿಗೆಗಿಂತ?

ಸರಿದಾರಿ ತಪ್ಪಿಸುವ ಧೂರ್ತ ಪಂಡಿತರು! |

ಬರಸೆಳೆದು ಆಸೆಗಳ ಮನದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಸುತ

ಹರಿಯ ಹೊರಗಟ್ಟುವವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೩||

ಆ ದೇವ ನಿರುವ ಮಾತೆಯ ಮಮತೆಯಲಿ, ಇರುವ

ಆ ದೇವ ತಂದೆಯಾ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯಲಿ |

ಮಾದೇವ ಅತಿಥಿ, ಗುರುಗಳ ವೇಷ, ಅರಿವಿನಲಿ

ವೇದಗಳು ನಾಲ್ಕಿವೇ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೪||

ಕಾಲಡಿಗೆ ಮುಳ್ಳು ಚುಚ್ಚಿರೆ ತಪ್ಪು ಯಾರದದು?

ಕಾಲಿನದೊ ಮಲಗಿದ್ದ ಮುಳ್ಳಿನದೊ ಹೇಳು? |

ಬಾಳಿನಲಿ ಎಚ್ಚರದ ಹೆಜ್ಜೆಯಿಡಲಾಗದಿರೆ

ಉಳಿವೆಲ್ಲ ರಕುತಮಯ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೯೦

ಕಡಲಾಳದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಪತ್ತು ದೊರೆಯುವುದೆ

ದಡದ ಮೇಗಡೆ ಕುಳಿತು ತಪವ ಮಾಡಿದರೆ? |

ಬಿಡಬೇಕು ಭಯವನ್ನು ತರಬೇಕು ಪರಿಕರವ

ನಡುನೀರ ಲಿಳಿಬೇಕು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೪೬||

ಜನುಮ ಯೌವನ ಮುಪ್ಪು ವಪುರೋಗ ಮರಣಗಳು

ತನುವಿಗೊದಗುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಾಗಿರಲು |

ಮನವ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ವೇಷಗಳ ಧಾರಣೆಗೆ 

ಅನುಗಾಲ ನೆಮ್ಮದಿಗೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೪೭||

ತುಟಿ ಪಿಟಕ್ಕೆನ್ನದಿರೆ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಹುಟ್ಟದದು,

ತುಟಿ ಬಿರಿಯೆ ಕರಗುವವು ಹಲವಾರು ತೊಡಕು |

ಹಟ ತೊರೆದು ನಸುನಗಲು ಗಂಟೇನು ಕರಗುವುದು?

ನಿಟಿಲ ಗಂಟದು ಮಾತ್ರ! ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೪೮||

ಸೂಸುವುದು ಪರಿಮಳವ ಚಂದನದ  ಹುಟ್ಟುಗುಣ,

ಈಸುವುದು ಮೀನು ನೀರಿನಲಿ ಮುಳುಗದೆಯೆ ||

ಆಸೆಗಳ ಪೂರೈಸೆ ಬದಲಿಸಿರೆ ಬಣ್ಣಗಳ

ಊಸರವಳ್ಳಿಯೆ ಅವನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೪೯||

ಪಾಪಾಸುಕಳ್ಳಿಯೂ ತಣಿಸುವುದು ದಾಹವನು

ವಾಪಸ್ಸು ನೀಡುತಿದೆ ಸ್ವಾರ್ಥಿಯಲ್ಲವದು |

ನೀ ಪಡೆದ ವರದಲ್ಲಿ  ನೀಡು ತುಸು ಪರರಿಗೂ

ಪೀಪಾಸು ಆಗದಿರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೫೦||