ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೨

ಅನ್ಯ ಭಾಷೆಯು ಬೇಕೆ ಕನ್ನಡವನುಲಿವಾಗ?

ಕನ್ಯೆ ಬೇಕೆನುವಾಭರಣದಲಂಕಾರ |

ವನ್ಯಜೀವಿಗೆ ಕಾಡು, ಕನ್ನಡವನೆನಗಿತ್ತೆ

ಧನ್ಯನಾಗಿಸಿ ನನ್ನ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೬||

ಮುಕ್ತಕದ ಸೊಗಸುಗಳ ಮೆಚ್ಚದವರುಂಟೇನು?

ಶಕ್ತ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲನುಭಾವ  ಹೊಂದಿ |

ರಕ್ತಮಾಂಸಗಳಿರುವ ಜೀವಂತ ಗೊಂಬೆಯದು

ಭಕ್ತನಾಗಿಹೆ ನಾನು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೭||

ಅಂದು ಗುಂಡಪ್ಪ ಕೈ ಹಿಡಿದ ಮುಕ್ತಕವನೇ

ಚೆಂದದಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಯ್ತು ಮುಕ್ತಕದ ಪದ್ಯ |

ಇಂದು ಆ  ಕಗ್ಗವೇ ದಿಕ್ಸೂಚಿ  ಬದುಕಲಿಕೆ

ಸಂದೇಹ ಎಲ್ಲಿಹುದು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೮|| 

ಮುಕ್ತಕವ ರಚಿಸಿದೊಡೆ ಮುತ್ತುಕಟ್ಟಿದೊಲಿರಲಿ

ಮುಕ್ತಕವನೋದಿದರೆ ತಲೆ ತೂಗಬೇಕು |

ಮುಕ್ತಕವು ಅಂತರಂಗಕೆ ಈಯೆ ಬೆಳಕನ್ನು

ಮುಕ್ತಮನ ಶರಣೆನಲಿ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೯||

ಆಸೆಯಿದ್ದರೆ ಸಾಕೆ ದೇಹ ದಣಿಸಲುಬೇಕು

ವಾಸುದೇವನ ಕೃಪೆಯು ಜೊತೆಯಾಗಬೇಕು |

ಏಸು ನೀರಿನಲಿ ಮುಳುಗೇಳಬೇಕಿದೆ ಜಸಕೆ

ಕಾಸು ಕೊಟ್ಟರೆ ಕಡಲೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ  ||೧೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೧

ಪೂಜೆಯನು ಮಾಡಿದರೆ ಪುಣ್ಯವದು ಬರುವುದೇ

ಮೋಜಿನಲಿ  ಮನ ಮುಳುಗಿ ತೇಲುತಿರೆ ನಿತ್ಯ |

ಗಾಜಿನಾ ಕಿಟಕಿಗಳು ಗೋಣಿಯಲಿ ಮುಚ್ಚಿರಲು

ತೇಜಸ್ಸು ಒಳಬರದು ~  ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧||

ಬಿಸಿಯೂಟ  ಹಸಿವಳಿಸೆ ಸಿಹಿನೀರು  ಮನತಣಿಸೆ

ಉಸಿರಾಡೆ ತಂಗಾಳಿ ಸೂರು ತಲೆಮೇಲೆ |

ಹಸಿವ ತೀರಿಸುವುಗಳನೆಲ್ಲವನು  ನನಗಿತ್ತೆ

ಕೊಸರು ಬೇಡೆನು ನಿನ್ನ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨||

ಯೋಗಿಯಾಗೆಂದಾಸೆಗಳ ತುಂಬಿಸಿ, ತ್ಯಜಿಸು

ಭೋಗಗಳನೆಂದೆ, ಮುಳುಗಿಸಿ ವಿಷಯಗಳಲಿ |

ರಾಗಗಳ ಗುಲಾಮನ ಮಾಡಿಟ್ಟೆ ನನ್ನನ್ನು

ಹೇಗೆ ಗುರಿ ಮುಟ್ಟುವುದು ಪರಮಾತ್ಮನೆ? ||೩||

ಒಳಗಿರುವೆ ಹೊರಗಿರುವೆ ಕಣಕಣದೆ ಕುಳಿತಿರುವೆ

ಹೊಳೆಯ ಮೀನಿನ ಸುತ್ತಲಿನ ನೀರಿನಂತೆ |

ಬಳಿಯಲೇ ಇದ್ದರೂ ಕಾಣೆ ನೀ ಬರಿಗಣ್ಗೆ

ಒಳಗಣ್ಣ ತೆರೆಸು ನೀ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪||

ದಿನದಿನದ ಬದುಕಿನಲಿ ನಿಲ್ಲದಿಹ ಓಟದಲಿ

ಕನಸುಗಳ ಬೇಟೆಯಲಿ ಮನಕಿಲ್ಲ ಶಾಂತಿ |

ದನಕೆ ಬೇಕಿದೆ ಮೂಗುದಾರದಾ ಕಡಿವಾಣ

ಮಣಿಸಿ ಚಿಂತನೆ ನೀಡು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೫

ಬಾಳಿನಲಿ ಕಷ್ಟಗಳು ಎದುರಾಗೆ ಭಯವೇಕೆ?

ಕಾಲಚಕ್ರವು ತಿರುಗುತಿದೆ ನಿಲ್ಲದಂತೆ |

ಕಾಳರಾತ್ರಿಯು ಕರಗಿ ಹೊಂಬೆಳಕು ಮೂಡುವುದು

ಕಾಲಕ್ಕೆ ಎದುರಿಲ್ಲ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೧||

ಮೂಡಣದ ಕೋಣೆಯಲಿ ಉಷೆಯು ಕೆಂಪಾಗಿಹಳು

ಮೋಡದಾ ಸೆರಗನ್ನು ತಲೆಮೇಲೆ ಹೊದ್ದು |

ನೋಡುತಲೆ ಉದಯನನು ನಾಚಿನೀರಾಗಿರಲು

ಕಾಡಿನಲಿ ಹನಿಮುತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೨||

ನಿಯತಕರ್ಮಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ,  ಫಲಗಳನು

ಬಯಸದೆಯೆ ಕಾಯಕವ ಅನವರತ ನಡೆಸೆ |

ಜಯವನಿತ್ತರೆ ದೇವ ಕರಮುಗಿದು ಪಡೆಯುವೆನು

ದಯವು ನಿನ್ನದೆ ಬಲ್ಲೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೩||

ಮಲ್ಲಿಗೆಯ ಮುಡಿದಿರುವ ಮುಗುದೆಯಾ ಮೊಗದಲ್ಲಿ

ಚೆಲ್ಲಿಹುದು ಚುಂಬಕದ ಚಂಚಲಿಸೊ ಚೆಲುವು |

ಕಲ್ಲೆದೆಯ ಕಾದಲನ ಕೋಪವನು ಕರಗಿಸಿರೆ

ಸಲ್ಲಿಸಿಹ ಸರಮಾಲೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೪||

ಬೆಚ್ಚಿಹೆವು ನಾವುಗಳು ಕೋಮಲದ ಕುಸುಮಗಳು

ಚುಚ್ಚುವಿರಿ ಸೂಜಿಯಲಿ ಕುಣಿಕೆ ಬಿಗಿಯುವಿರಿ |

ಹುಚ್ಚರೇ ಶವದಮೇ ಲೇಕೆಶಯ ನದಿಬೇಕೆ  

ಮೆಚ್ಚದಿರು ಮನುಜರನು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೪

ಶಿಶು ರಚ್ಚೆ ಹಿಡಿವಂತೆ ಪಾರಿತೋಷಕದಾಸೆ

ಪಶುಗಳೂ ಕೋರುತಿವೆ ಶಾಲು ಪೇಟಗಳ |

ಸಶರೀರವಾಗಿ ನಾಕಕ್ಕೆ ತೆರಳುವ ಆಸೆ

ನಶೆಯ ಇಳಿಸಯ್ಯ ನೀ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೬||

ಇಂದು ಮಂಜಮ್ಮ ಜೋಗತಿಗೆ ಮುಕ್ತಕಸೇವೆ

ಮಂದ್ರದಲಿ ಉಳಿಯದೆಯೆ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಎದ್ದೆ |

ಕಂದೀಲು ಬೆಳಕಿನಲಿ ಹೊಳೆಯುವಾ ವಜ್ರದೊಲು

ಬಂದಿಹುದು ಪದುಮಸಿರಿ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೭||

ಗೀತೆಯಲಿ ನೀ ಕೊಟ್ಟೆ ಮೂರು ಮಾರ್ಗಗಳೆಮಗೆ

ಮಾತೆಯೊಲು ಮಮತೆಯಲಿ ಮೃಷ್ಟಾನ್ನದಂತೆ |

ಕೂತು ಕಳೆಯದೆ ಸಮಯ ಓಡುತ್ತ ಸಾಗುವೆನು

ಸೋತೆನೆಂದರೆ ಕೇಳು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೮||

ದೇಶವನು ಆಳುವರ ಜನರಾರಿಸಿದ್ದರೂ

ಆಶಯಗಳೆಲ್ಲ ಪುಡಿಮಣ್ಣಾಗುತಿಹುದು |

ಪೋಷಿಸಿದ ಪಶುವನ್ನು ಕಟುಕನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿರೆ

ದೂಷಿಪುದು ಯಾರನ್ನು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೧೯||

ಸಂಪತ್ತು ಸಂಬಂಧ ನಂಟೇನು ಜಗದಲ್ಲಿ?

ಸಂಪತ್ತಿಗೋಸ್ಕರದ ಸಂಬಂಧ ಒಡಕು |

ಸಂಪತ್ತ ಕಡೆಗಣಿಸೊ ಸಂಬಂಧ ಕೊನೆತನಕ

ತಂಪಿನಾ ಸಂಬಂಧ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೨೦||

ಹದಿಹರೆಯ

ಹದಿಹರೆಯವು ಹೆದೆಯೇರಿದೆ,

ಹರುಷ, ಹಿಗ್ಗು ಹೊಮ್ಮುತಿದೆ!

 

ಹಾಲ್ಗಲ್ಲದ ಹಾಲು ಹಿಂಸರಿದಾಯ್ತು,

ಹೊಂಬಣ್ಣಕೆ ಹೆಜ್ಜೆಯ ಹಾಕಾಯ್ತು.

ಹಸುಗೂಸುಗಳಲ್ಲ ಹದಿಹರಯದ ಹುಂಬರು,

ಹುರುಪಿನ ಹಬ್ಬಕೆ ಹದವಾಗಿಹರು!

ಹದ್ದನು ಹೇರುವ ಹೆತ್ತವರನಿವರು,

ಹದ್ದಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವ ಹತಾಶರು!

ಹಿತೈಷಿಗಳು ಹಾಡುವ ಹಿತನುಡಿಯು,

ಹಿಡಿಸದೆ ಹಿಂಡಿ ಹಿಪ್ಪೆಯಾದವರು!

 

ಹಂಬಲಿಸುತಿದೆ ಹೃದಯವು,

ಹೊಸತನದ ಹಸಿ ಹರುಷಕೆ,

ಹದ್ದುಗಳ ಹರಿದು, ಹೆದಿರಿಕೆಯ ಹುರಿದು,

ಹಕ್ಕಿಗಳಾಗಿ ಹಾರುತ್ತ ಹೋಗಲು!

ಅಂಧಕಾರ

ಕುರುಡು ಮನಸಿಗೆ ಅಂಧಕಾರವು,

ಬಾಯಾರಿದೆ ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕಿಗೆ.

ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ಇರುಳಿನಲ್ಲಿ

ಕಾದಿದೆ ರವಿ ಚಂದ್ರರಿಗೆ!

ಇರುಳ ನಂಬಿದ ದುರುಳರೆಲ್ಲರ,

ಅಟ್ಟಹಾಸವು ಮಿತಿಮೀರಿದೆ.

ಹರಿಯಬೇಕಿದೆ ಕಾಲದ ಬೆಳಕು,

ಸರಿಸೆ ಮುಚ್ಚಿದ ಪರದೆಯ!

ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಲು ಕಾಣದೇನೂ,

ಕಣ್ತೆರೆ ಜಗದ ಕಟುಸತ್ಯಕೆ,

ಕತ್ತಲಾದ ಬದುಕುಗಳಿಗೆ

ಸುತ್ತ ದೀಪದ ಬೆಳಕಿದೆ!

ಹಸಿಹಸಿ ಅನುಭವ

ಕಣ್ಣು ಕಣ್ಣು ಕಲೆತಾಗ,

ಎದೆಎದೆಗಳು ಮಿಡಿದಾಗ,

ಗರಿಗರಿಯ ಹೊಸ ರಾಗ,

ಜುಳು ಜುಳು ಹರಿದಾಗ!

ಮುಸಿ ಮುಸಿ ನೀ ನಕ್ಕಾಗ,

ಖುಷಿ ಖುಷಿಯು ಎದೆಯಾಗ,

ಢವ ಢವದ ನಿನ್ನೆದೆಯು

ಭಲೆ ಭಲೆ ಎಂದಾಗ!

ತುಟಿ ತುಟಿಗಳು ಬೆಸೆದಾಗ

ಹಸಿ ಹಸಿಯ ಅನುಭಾವ

ಬಿಸಿ ಬಿಸಿಯ ಮೈಯಾಗ,

ಚಳಿ ಚಳಿಯು ಬಿಟ್ಟಾಗ!