ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೪

ನಿದ್ದೆಯಲಿ ಕಂಡ ಕನಸಿನ ಹಿಂದೆ ಬೀಳದಿರು

ನಿದ್ದೆ ಕೆಡಿಸುವ ಕನಸು ನನಸಾಗಬೇಕು |

ಒದ್ದೆಯಾಗಿಸು ಕಂಗಳನು ಕನಸ ಬೆನ್ನಟ್ಟೆ

ನಿದ್ದೆ ಬರದಿರುವಂತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೬||

ನಾನು ಮಾಡಿದೆಯೆನ್ನದಿರು, ಹಮ್ಮು ತೋರದಿರು

ನೀನಿಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಏನಿಲ್ಲ ಮರುಳೆ! |

ಆನದೇ, ಅವ ನೀಡಿದೇನನೂ ಬಳಸದೆಯೆ

ಏನುಮಾ ಡಿಡಬಲ್ಲೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೭||

ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕುತಿಹ ಕೋರಿಕೆಗಳ ಧಾರೆಗೆ ಬೆದರಿ

ನಮ್ಮಿಂದ ಮರೆಯಾಗಿ ಕಲ್ಲಿನಲಿ ಅಡಗಿ |

ನಮ್ಮ ನಾಟಕಗಳನು ಕದ್ದು ನೋಡುತ್ತಿರುವೆ

ಹೊಮ್ಮಿ ಬುರುತಿದೆಯೆ ನಗು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೮||

ಯಾವ ಚಣದಲಿ ಬಹುದೊ ಯಾವ ರೂಪದಿ ಬಹುದೊ

ಯಾವ ಎಡೆಯಲಿ ಬಹುದೊ ತಿಳಿಯದೀ ಮೃತ್ಯು |

ನಾವೆಯನು ಮುಳುಗಿಸುವುದಾವ ಅಲೆಯೋ ಕಾಣೆ

ಜೀವ ಗಾಳಿಯ ಸೊಡರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೯||

ಯಮಭಟರು ಬಂದಾಗ ಪೊರೆಯುವರು ಯಾರಿಹರು,

ನಮ ಮಡದಿ ಮಕ್ಕಳೇ ಗೆಳೆಯರೇ ಯಾರು? |

ಯಮಪಾಶ ಬೀಸಿರಲು ಧನವು ಕಾಯುವುದೇನು?

ಜಮೆಯು ಕೈಜಾರುವುದು  ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೩

ಇರದದನು ಬಯಸಿದರೆ ಸುಖದುಃಖಗಳ ಬಲೆಯು

ಇರುವುದನು ನೆನೆಸಿದರೆ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಅಲೆಯು |

ಕರುಬಿದರೆ ಕಬ್ಬಿಣಕೆ ತುಕ್ಕು ಹಿಡಿದಾ ರೀತಿ

ಕೊರಗುವುದು ಸಾಕಿನ್ನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೧||

ಕದ್ದು ಕೇಳುವ ಕಿವಿಗೆ ಕಾದಸೀಸದ ಕಾವು

ಬಿದ್ದುಹೋಗಲಿ ಜಿಹ್ವೆ ಕೆಟ್ಟ ಮಾತಾಡೆ |

ಇದ್ದುದೆಲ್ಲವ ಕಸಿದು  ಪಾಳುಕೂಪಕೆ ತಳ್ಳು

ಶುದ್ಧವಿರದಿರೆ ನಡತೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೨||

ನಿನಗಿಂತ ಮುಂದಿರುವವರ ಕಂಡು ಕರುಬದಿರು

ನಿನಗಿಂತ ಹಿಂದಿರಲು ಅಣಕಿಸದೆ ತಾಳು |

ನಿನ ಜೊತೆಗೆ ನಡೆಯುವರ ಗಮನಿಸುತ ಆದರಿಸು

ನಿನ ಬಾಳು ಬಂಗಾರ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೩||

ಭಕ್ತಿಯಲಿ ಅಸದಳದ ಬಲವುಂಟು, ಮನುಜನನು

ಶಕ್ತನಾಗಿಸಿ ಜಗದ ಕೋಟಲೆಯ ಸಹಿಸೆ |

ರಕ್ತನನು ವಿರಕುತನ ಮಾಡಿಸುತ ಜತನದಲಿ

ಮುಕ್ತಿಯೆಡೆ ಸೆಳೆಯುವುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೪||

ಒಂದಡಿಯ ಹೊಟ್ಟೆಯನು ತುಂಬಿಸುವ ಯತ್ನದಲಿ

ಹೊಂದಿರುವ ಜನುಮವಿಡಿ ಕೂಲಿ ಮಾಡಿಹೆವು |

ಕಂದರವು ಇದಕೆ ನಾವೇ ಬಲಿಪಶುಗಳಾಗಿ

ಒಂದು ದಿನ ಅಳಿಯುವೆವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೫

ರಕ್ತದಲಿ ಏನಿದೆಯೊ ಬಂಧವದು ಬಲುಗಟ್ಟಿ

ಶಕ್ತವದು ಮನುಜನ ಸ್ವಾರ್ಥಿಯಾಗಿಸಲು |

ಮುಕ್ತವಾಗದೆ ಸೆಳೆತ ಮುಕ್ತವಾಗದು ಜಗವು

ಉಕ್ತಿಯಲುಳಿಯೆ ಸಾಕೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೧||

ಅನ್ನ ವಿದ್ಯೆಗಳು ಸರಕುಗಳು ಆಗಿರದಾಗ

ಚೆನ್ನಿತ್ತು ಜಗವು ನೆಮ್ಮದಿಯ ಕಾಲವದು |

ಇನ್ನವೇ ಸರಕುಗಳು ಆಗಿರಲು ಪೇಟೆಯಲಿ

ಭಿನ್ನವಾಯಿತು ಶಾಂತಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೨||

ಆಗಸದ ಮೇಘಗಳ ಎತ್ತರದ ಗುರಿಗಳಿರೆ

ಆಗಿರಿಯ ಘನದಷ್ಟು ಯತ್ನವಿರಬೇಕು |

ಸಾಗುತಿರು ನಿಲ್ಲದೆಯೆ ಎಲ್ಲ ಅಡೆತಡೆಗಳಿಗೆ

ಮೇಘ ಸುರಿಸುವುದು ಮಳೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೩||

ಬುವಿಯಿಂದ ಏಳುತಿವೆ ಹಸಿರಿನಾ ಬುಗ್ಗೆಗಳು

ಅವನಿಯೇ ನೀಡುತಿರೆ ಒಡಲಿನಾ ಸವಿಯ |

ಸವಿಯನೇ ಉಂಡವನು ಹಂಚಿದರೆ ಕಹಿಯನ್ನು

ಇವನ ವಿಷವೆಲ್ಲಿಯದು?! ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೪||

ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಫಲವಿಹುದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕರ್ಮಕ್ಕೆ

ಸ್ತುತ್ಯಕರ್ಮವಳಿಸದು ದುಷ್ಟಕರ್ಮಫಲ |

ನಿತ್ಯ ಸುರಿದರೆ ನೀರ ಸುಟ್ಟ ಮರದಾ ಬುಡಕೆ

ಸತ್ಯ, ಫಲವೀಯದದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೨೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೨

ಉಚಿತದಲಿ ದೊರಕಿದರೆ ಕೆಲವೊಂದು ನಮಗೀಗ

ಖಚಿತ ತಿಳಿ ಬೆಲೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕು ಮುಂದೆ |

ರಚನೆಯಾಗಿದೆ ಕರ್ಮಸಿದ್ಧಾಂತ ಜಗಕಾಗಿ

ಉಚಿತ ಸಿಗದೇನಿಲ್ಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೬||

ಸಾಯದಿರಿ ಸಾವು ಸನಿಹಕೆ ಬರುವ ಮುನ್ನವೇ

ಕಾಯುದಿರಿ ಬದುಕನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸಿ ನಗಲು |

ನೋಯುವುದೆ ನೊಂದವರ ಕಣ್ಣೊರೆಸಿ ನಗಿಸಲಿಕೆ?

ಮಾಯುವುದು ನಮನೋವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೭||

ಮನುಜನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಹುದು ಆಲೋಚನೆಯ ಶಕ್ತಿ

ಇನಿಯಾಗಿ ಇಳೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಳಿ ತೋರಿಸಲು |

ಕೊನೆಗೊಳ್ಳೆ ಬದುಕದುವೆ ಕಹಿಗಿಂತ ಕಡೆಯಾಗಿ

ಜನಕನದು ತಪ್ಪೇನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೮||

ಇನಿ = ಸಿಹಿ 

ಮನುಜ ಜನುಮದ ನಮಗೆ ಅವಕಾಶಗಳು ಹಲವು

ಕನಸುಗಳ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ ಸಾಧಿಸುವ ಗೆಲುವು |

ಧನಕನಕ ಕೀರ್ತಿ ಪದವಿಗಳ ಬೆಲೆ ತೃಣದಷ್ಟು

ಮನುಜನೊಲು ಬದುಕದಿರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೯||

ಹದವಮಾಡುವುದೆಂತು ಬಿರುಕಬ್ಬಿಣದ ಸರಳ,

ತಿದಿಯೊತ್ತದಿರೆ ಬೆಂಕಿಗೆ ಹೆದರಿ ನಿಂತು? |

ಬೆದರುಬೊಂಬೆಗೆ ಹೆದರಿದರೆ ದೊರಕುವುದೆ ಕಾಳು?

ಹೆದರಿದರೆ ಬದುಕಿಹುದೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೧೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೧

ಹೊಸದಿನವು ಅನುದಿನವು ಆರಂಭ ಪ್ರತಿದಿನವು

ಹೊಸತು ಅರುಣೋದಯದ ಹೊಸಕಿರಣ ಮೂಡಿ |

ಪಸರಿಸುವ ಬೆಳಕಲ್ಲಿ ಮಾಡು ಹೊಸ ಆರಂಭ

ಹೆಸರ ಜಪಿಸುತ ಅವನ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೧||

ದಾನವಿತ್ತೆಯೊ ಸಾಲವನು ತೀರಿಸಿದೆಯೊ ನೀ

ಕಾಣದಾ ವಿಧಿಯ ಲೆಕ್ಕವ ನೀನು ಅರಿಯೆ |

ಜೇನುಗಳು ಪಡೆಯವವೆ ಕೂಡಿಹಾಕಿದುದೆಲ್ಲ

ವೈನಾಗಿ ದುಡಿದರೂ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೨||

ಸೊಕ್ಕು ತೊರೆಯಲೆ ಇಲ್ಲ ಅರಿವು ಮೂಡಲೆ ಇಲ್ಲ

ಉಕ್ಕಿ ಬರುತಿಹ ಅಹಮಿಕೆಯ ತಡೆಯಲಿಲ್ಲ |

ಸಿಕ್ಕುವನು ವಿಂಧ್ಯವನೆ ಮಣಿಸಿದವನಂತೊಬ್ಬ

ಪಕ್ಕೆಯಲಿ ತಿವಿದಂತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೩||

ಮರಳ ಮೇಗಡೆ ಬರೆದ ಅಕ್ಷರವು ಶಾಶ್ವತವೆ

ಶರಧಿಯಲೆಗಳ ಆಟ ದಡ ಮುಟ್ಟುವನಕ |

ಮರೆಯಾಗು ಮೊದಲು ನಿನ ಹೆಸರು ಕೆತ್ತಿದಮೇಲೆ

ಪುರಜನರ ಎದೆಮೇಲೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೪||

ಕರುಣೆಯಲಿ ನೆರಳಿತ್ತು ಕಾಪಾಡು ನೊಂದವರ

ಸರಿತಪ್ಪುಗಳ ಚಿಂತೆ ನಂತರದ ಕೆಲಸ |

ಕರುಣೆಯೇ ದೊಡ್ಡದದು ನ್ಯಾಯ ಧರ್ಮಕ್ಕಿಂತ

ಎರೆಕವೇ ನಿಜಧರ್ಮ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೫||

ಎರೆಕ = ಕರುಣೆ

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೮೦

ಫಲಕೊಡದ ಮರವು ಸಹ ಜನಕೆ ನೆರಳಾಗುವುದು

ಗುಲಗಂಜಿ ವಿಷಬೀಜ ತೂಗೊ ಬೊಟ್ಟಾಯ್ತು |

ಕೆಲ ಕುಂದುಕೊರತೆಯಿರೆ ಹಿಂದೆ ಕೂರಲುಬೇಡ

ಕೆಲಸಕ್ಕೆ  ನಿಲ್ಲು ನೀ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೬||

ಸಂಪತ್ತು ಅಮಲಂತೆ ಇಳಿಯದದು ಬಹುಬೇಗ

ಜೊಂಪು ತರುವುದು ಅರಿವಿನಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಗುಣಕೆ |

ಸಂಪು ಹೂಡುವುದು ಕಿವಿ ಹಿತವಚನ ಕಡೆಗಣಿಸಿ

ಗುಂಪು ತೊರೆಯುವ ಧನಿಕ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೭||

ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಲಿಯದದು ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಜ್ಞಾನವದು

ಕಲ್ಲೆಸದ ಕೊಳದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಮೂಡಬೇಕು |

ಬಲ್ಲಿದರ ಸಂಗದಲಿ ಬೆಳಕ ಕಾಣಲುಬೇಕು

ಕಲ್ಲು ಕೊನರುವುದಾಗ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೮||

ಆಸೆಗಳು ಆಳಿದರೆ ನಮ್ಮನ್ನು ತಲೆಯೇರಿ

ಗಾಸಿಯಾಗ್ವುದು ಬದುಕು ನೆಲೆಯಿಲ್ಲದಂತೆ |

ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೀರದೊಲು ಕಾಲುಗಳ ಚಾಚಿದರೆ

ಆಸೆಗಳು ಕಾಲಿನಡಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೯||

ಊನವಿರೆ ದೇಹದಲಿ ಅರೆಹೊಟ್ಟೆ ಉಂಡಂತೆ

ಊನವಿರೆ ನಡತೆಯಲಿ ಏನುಹೇ ಳುವುದು?

ಬಾನಿಯಲಿ ತುಂಬಿರಲು ಹೊಗೆಯಾಡೊ ಸಾಂಬಾರು 

ಬೋನಹಳ ಸಿದಹಾಗೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೪೦೦||

ಬಾನಿ = ದೊಡ್ಡ ಪಾತ್ರೆ, ಬೋನ = ಅನ್ನ

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೯

ಒಮ್ಮೆ ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಾಡದಿರು

ಸುಮ್ಮನೆಯೆ ಶ್ರಮ ಹಾಳು ಎಲ್ಲವೂ ಹಾಳು |

ಕಮ್ಮು ಹಿಡಿದರೆ ಒಮ್ಮೆ ಬಿಡದಲ್ಲ ಶ್ವಾನವದು

ಹಮ್ಮು ಬಿಡು ಅರಿತು ನಡೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೧||

ಕಮ್ಮು = ವಾಸನೆ, ಹಮ್ಮು = ಗರ್ವ

ಬಸಿರ ಆಸರೆ ಕೊಟ್ಟು ಬುವಿಗಿಳಿಸಿದಳು ಜನನಿ

ಉಸಿರ ಸಾಲವ ಕೊಟ್ಟು ಬದುಕಿತ್ತಳವನಿ |

ಬಸಿರ ಆಸರೆ ಉಸಿರ ಸಾಲಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ

ಮಸಿಯ ಬಳಿಯಲು ಬೇಡ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೨||

ಸಹಿಸೆ ಉಳಿಪೆಟ್ಟುಗಳ ಶಿಲೆ ಮೂರ್ತಿಯಾಗುವುದು

ಸಹಿಸದಿರೆ ಕಾಲಡಿಯ ದಾರಿಗಲ್ಲಾಯ್ತು |

ಸಹಿಸಿಕೋ ಕಷ್ಟಗಳ ದೃಢಮನದ ಅಂಕೆಯಲಿ

ಕಹಿ ಕಳೆದು ಸಿಹಿ ಬಹುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೩||

ಉಸಿರು ನಿಂತರೆ ಏನು ಹೆಸರು ನಿಂತರೆ ಸಾಕು

ಹಸಿರಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದು ನೆನಪು ಮಾಸದೊಲು |

ಕಸಿವ ರೋಧನ ಕನಕಗಳನೆಲ್ಲ ಉಳಿದಿರುವ

ಹೆಸರೊಂದೆ ಶಾಶ್ವತವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೪||

ಹುಟ್ಟುತಲೆ ಅತ್ತಾಗ ನಕ್ಕವರು ಬಂಧುಗಳು

ಕೆಟ್ಟು ಅತ್ತಾಗ ನಕ್ಕವರು ಬಂಧುಗಳೆ? |

ಮೆಟ್ಟಿ ಭೇದಗಳ ಕೈಜೋಡಿಸಿರೆ ಬಂಧುಗಳು

ಚಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಗಲೀಯೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೮

ದುಶ್ಚಟವು ಬೆಳೆಯಲಿಕೆ ಕಾರಣವು ನೂರಿರಲಿ

ನಿಶ್ಚಯವ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ ಅದನು ತೊರೆಯೆ |

ಪಶ್ಚಾದ್ವಿವೇಕಕೆಲ್ಲಿದೆ ಸಮಯ ಸರಿಪಡಿಸೆ

ಪಶ್ಚಿಮದ ರವಿ ಹೊರಟ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೬||

ಪಶ್ಚಾದ್ವಿವೇಕ = ಕೆಟ್ಟ ಮೇಲೆ ಬಂದ ಬುದ್ಧಿ 

ಕ್ಷಮಿಸಬೇಕಿದೆ ನಮ್ಮ ಎದೆಭಾರ ಹೋಗಿಸಲು

ಕ್ಷಮಿಸಬೇಕಿದೆ ಸುಡುವ ಬೆಂಕಿಯಾರಿಸಲು |

ಕ್ಷಮಿಸುತ್ತ ಉಳಿಸಬೇಕಿಹುದು ಸಂಬಂಧಗಳ

ಕ್ಷಮಿಸಿಬಿಡು ತಡವೇಕೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ || ೩೮೭||

ಬಯಸದಿರು ಪದವಿಯನು ಯೋಗ್ಯತೆಗೆ ಮೀರಿದುದ

ಬಯಸದೇ ಬಂದಿರಲು ಮನವಿಟ್ಟು ಶ್ರಮಿಸು |

ಬಯಸಿದರೆ ಬಯಸು ಭಗವದನುಗ್ರಹವ ಮಾತ್ರ

ಬಯಸುತಿರು ಜನರೊಳಿತ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೮||

ಧರ್ಮವೆಂದರೆ ಪೂಜಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಯು ಅಲ್ಲ

ಕರ್ತವ್ಯವದು ನಿನ್ನ ಪಾತ್ರಕನುಸಾರ |

ಧರ್ಮ ಮಾತೆಗೆ ಬೇರೆ ಪಿತೃವಿಗೇ ಬೇರೆಯಿರೆ

ಮರ್ಮವನರಿತು ಬಾಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೯||

ಮಕರಂದ ಹೂವಿನದು ಚಿಟ್ಟೆ ದುಂಬಿಯ ಪಾಲು

ಪಕಳೆಗಳು ಕಣ್ಮನಗಳನು ಮುದಗೊಳಿಸಲು |

ಸಕಲ ಗಂಧಗಳು ಆಸ್ವಾದಕರ ಸ್ವತ್ತಾಯ್ತು 

ವಿಕಲವಾಯಿತೆ ಪುಷ್ಪ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೯೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೭

ಬುವಿಯಲ್ಲಿ ಜೀವನವು ಗೋಜಲಿನ ಗೂಡಂತೆ

ಕಿವಿಮಾತ ಪಾಲಿಸಿರೆ ಸರಳ ಸೋಪಾನ |

ಅವಿರತ ಶ್ರಮ ಸಹನೆ ಅನಸೂಯೆ ಕ್ಷಮೆಗಳಿರೆ

ಸವಿಗೊಳಿಸುವವು ಬದುಕ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೧||

ಅನಸೂಯೆ = ಅಸೂಯೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು

ಬಣ್ಣಗಳು ಏಸೊಂದು ನಮ್ಮ ಭೂಲೋಕದಲಿ

ಕಣ್ಣುಗಳು ಸವಿಯುತಿವೆ ರಸಪಾಕ ನಿತ್ಯ |

ಉಣ್ಣಲೇನಿದೆ ಕೊರೆ ಪ್ರಕೃತಿಯೇ ಅಟ್ಟುತಿರೆ

ಬಣ್ಣಿಸಲು ಸೋತ ಸನೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೨||

ಅಟ್ಟು = ಅಡುಗೆ ಮಾಡು, ಸನೆ = ನಾಲಿಗೆ

ಸಂತಸವ ಹಂಚಿದರೆ ಸಂತಸವು ಹೆಚ್ಚುವುದು

ಕಂತೆ ಧನ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಂತಸವು ಕ್ಷಣಿಕ |

ಅಂತರಾತ್ಮನ ಅರಿಯೆ ಶಾಶ್ವತದ ಸಂತಸವು

ಚಿಂತೆಯನು ಮರೆಸುವುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೩||

ದನಿಯಿರದ ಜೀವಿಗಳ ಕಾಡಾಗುತಿದೆ ನಷ್ಟ

ಮನುಜನಾಕ್ರಮಣದಿಂ ಬದುಕುವುದೆ ಕಷ್ಟ |

ವನಜೀವಿ ತಿರುಗಿಬೀಳುವ ಮುನ್ನ ಎಚ್ಚೆತ್ತು

ದನಿಯಾಗು, ಸಹಬದುಕು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೪||

ಊರ ದೊರೆಯಾದರೂ ಅಮ್ಮನಿಗೆ ಮಗ ತಾನು

ಕಾರುಬಾರಿರಲೇನು ಗುರುವಿನಾ ಶಿಷ್ಯ |

ಚಾರುಮತಿಯಾದರೂ ಪತಿಯ ನೆರಳಾಗುವಳು

ಜೋರು ಪಾತ್ರದ ಮಹಿಮೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೫||

ಚಾರುಮತಿ = ಜ್ಞಾನವಂತೆ

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೬

ಸಾಗರವು ಇರುವರೆಗೆ ಅಲೆಗಳವು ನಿಲ್ಲುವವೆ

ಭೋಗದಾಸೆಯು ನಿಲದು ಜೀವವಿರುವರೆಗೆ |

ಜೋಗಿಯಾಗುವುದೇಕೆ ಆಸೆಗಳ ಅದುಮಿಡಲು

ಯೋಗ ಮನಸಿಗೆ ಕಲಿಸು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ |೩೭೬||

ಬೇಯಿಸಲು ರಂಜಿಸಲು ಶಯನದಲು ಯಂತ್ರಗಳು!

ಆಯಾಸ ದೇಹಕ್ಕೆ ಲವಲೇಶವಿಲ್ಲ |

ಕಾಯಕ್ಕೆ ಅತಿಸುಖದ ಸೇವೆಯಾ ಅತಿಶಯವು

ನೋಯುತಿದೆ ಮನಸೊಂದೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೭||

ಧನವನ್ನು ಪಡೆವಾಸೆ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಜೀವನಕೆ

ಧನವಧಿಕ ದೊರೆತವಗೆ ನೆಮ್ಮದಿಯು ಎಲ್ಲಿ? |

ಧನವು ತರುವುದು ಚಿಂತೆ ಹಲವಾರು, ನೆಮ್ಮದಿಗೆ

ಮನದೆ ತೃ ಪ್ತಿಯುಬೇಕು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೮||

ಕೊಡಿ ಕೊಡದೆ ಇರಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಧನಕನಕಗಳನು

ಕೊಡಬೇಕು ಮಾನವತ್ವದ ಪಾಠವನ್ನು |

ನೆಡಬೇಕು ದೇಶಭಾಷೆಯ ಭಕ್ತಿ ಬೀಜವನು

ಸುಡಬೇಕು ವೈಷಮ್ಯ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೯||

ಕರಿನೆರಳ ಛಾಯೆಯಲಿ ಮುಳುಗಿಹುದು ಜಗವಿಂದು

ಜರಿದಿಹೆವು ಅವರಿವರ ಕಾರಣವು ಸಿಗದೆ |

ಕಿರಿದಾದ ಮನಗಳಲಿ ಮೂಡಬೇಕಿದೆ ಬೆಳಕು

ಹರಿ ನೀನೆ ಕರುಣಿಸೋ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೮೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೫

ಅಲ್ಪನಿಗೆ ಐಶ್ವರ್ಯ ಬಂದಾಗ ಉಳಿಯದದು

ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲವೆ ಮಾತ್ರ ಇಂದ್ರವೈ ಭೋಗ |

ಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಸಿಂಗಾರ ಜೀವ ತುಂಬದು ಅದಕೆ

ಕಲ್ಪನೆಯ ಕೂಸಹುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೧||

ಅಲ್ಪ = ದುರಭಿಮಾನಿ

 

ಹೆಸರು ಮಾಡಲು ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗೆ ಶರಣೇಕೆ?

ಬಸಿ ಬೆವರ ನಿನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ |

ಪಸರಿಸುತ ನಿನ ಕಾರ್ಯ ಜನರೆದೆಗೆ ಮುಟ್ಟಿದೊಡೆ

ಹಸಿರಾಗುವುದು ಹೆಸರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೨||

ಗಗನವನು ನೋಡಲಿಕೆ ನೂಕಾಟ ಏತಕ್ಕೆ?

ಜಗಳವದು ಏಕೆ ಸಾಗರದಿ ಈಜಲಿಕೆ? |

ಜಗಪತಿಯ ಮಂದಿರದಿ ತಳ್ಳಾಟ ಬೇಕಿದೆಯೆ

ಭಗವಂತನಾ ಕೃಪೆಗೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೩||

ಬೆಳಕು ಇರುವೆಡೆಯಲ್ಲೆ ಕರಿನೆರಳು ಮೂಡುವುದು

ಕಲಹ ಪತಿಪತ್ನಿಯರ ಸನಿಹ ಮಾಡುವುದು |

ಬೆಳೆಗಿಂತ ದಿವಿನಾಗಿ ಕಳೆಯು ತಲೆಯೆತ್ತುವುದು

ಇಳೆಯ ವೈರುಧ್ಯಗಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೪||

ಕೈಯಲ್ಲಿ ಜಪಮಾಲೆ ಮನದಲ್ಲಿ ಮಧುಬಾಲೆ

ಬಾಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಗಳು ತಲೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರ |

ನಾಯಕರು ಹೀರಿಹರು ಪ್ರಜೆಗಳಾ ರಕುತವನು

ಲಾಯಕ್ಕೆ ಬದುಕಲಿಕೆ? ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೪

ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ವೇದಾಂತಸಾರದಾ ಪಲಕುಗಳು

ನಡೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಕೆಯ ಹುಸಿಯ ಥಳಕುಗಳು |

ಬಡಿವಾರ ಬದುಕಿನಲಿ ಏಕಿಂಥ ಹುಳುಕುಗಳು?

ಸುಡುಗಾಡು ಸನಿಹವಿದೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೬||

ಕನಸಿರಲು ಸಾಧಿಸಲು ಕಾಣುವುದು ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ

ಅನವರತ ಗುರಿಯಕಡೆ ಸಾಗುವುದು ಹೆಜ್ಜೆ |

ಕೊನೆಯ ಮುಟ್ಟುವ ಛಲವು ಕಾಣುವುದು ಕಂಗಳಲಿ

ಸನಿಹ ಸುಳಿಯದು ಜಡತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೭||

ಸಂಕಲ್ಪ ಬಲವು ತಾನ್ ಎಲ್ಲ ಬಲಗಳ ರಾಜ‌

ಸಂಕಟದ ಸಮಯದಲಿ ಸರಿ ರಾಮಬಾಣ |

ಲಂಕೆಗೇ ಹಾರಿದ್ದ ಹನುಮನಾ ಬಲದಂತೆ

ಶಂಕೆಯೇ ಇರದ ಬಲ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೮||

ಮಸಣಕ್ಕೆ ಸನಿಹದಲಿ ತಲುಪಿ ನಿಂತಿದ್ದರೂ

ಹೊಸದೊಂದು ಮರದ ಸಸಿ ನೆಟ್ಟು ಮರೆಯಾಗು

ಹಸಿ ತಂಪು ನಿನಗಿತ್ತ ಮರವನ್ನು ನೆಟ್ಟವರ

ಹೆಸರ ಬಲ್ಲೆಯ ನೀನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೯||

ಸಾಗರದ ನೀರಿನಲಿ ಬೆರೆತಿರುವ ಲವಣದೊಲು 

ಬೇಗುದಿಯು ಮನದಲ್ಲಿ ಬೆರೆತು ನಿಂತಿಹುದು |

ಪೋಗಾಡು ಲವಣವನು ನೀರನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ

ರಾಗ ತೊಳೆ ಮನದಿಂದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೭೦||

ಪೋಗಾಡು = ಹೋಗಲಾಡಿಸು

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೩

ಸಾಧನೆಯು ಸಫಲವದು ಜನಕೆ ಉಪಯುಕ್ತವಿರೆ

ಬೋಧಿಸದ ಜ್ಞಾನಿಯಿರೆ  ಶಿಷ್ಯರಿರಲೇಕೆ |

ಗೋಧಿಯನು ಬೆಳದೇನು ಫಲ ರೊಟ್ಟಿ ಉಣ್ಣದಿರೆ

ಹಾದಿ ಹಿಡಿ ಜನಪರದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೧||

ವಿಧಿಬರಹ ಕಾಕಲಿಪಿ ಅರಿಯುವುದು ಬಲುಕಷ್ಟ

ಬದುಕು ಸವೆಸುವುದೇಕೆ ಅದನು ಓದಲಿಕೆ |

ಬದಿಗೆ ಸರಿಸುತ ಅದನು ಹಿಡಿ ಬೇಗ ಲೇಖನಿಯ

ಒದಗಿಸಲು ಹೊಸಬರಹ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೨||

ಪತಿ ಪತ್ನಿ ಸಂಬಂಧ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಇಳೆಯಲ್ಲಿ

ಜೊತೆನಡೆಸಿ ಅಪರಿಚಿತ ಮನಗಳನು ಬೆಸೆದು |

ಅತಿ ಕಠಿಣ ಒರೆತಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡಿಕೊ ಳ್ಳುತ ಗೆದ್ದು

ಚಿತೆಯಲ್ಲಿ ಭಸ್ಮವದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೩||

ಹಸಿದಿರಲು ಹೊಟ್ಟೆ ಅನ್ನದ ಚಿಂತೆಯೊಂದಿಹುದು

ಹಸಿವ ನೀ ಗಿಸಲು ನೂರೆಂಟು ಚಿಂ ತೆಗಳು |

ಹಸಿವಿರಲಿ ತೀರದೊಲು ಜ್ಞಾನದಾ ಪಥದಲ್ಲಿ

ಹುಸಿಯ ಬೇ ಡಿಕೆಯಲ್ಲ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೪||

ನೋವಿನಾ ನೆನಪುಗಳ ಭೂತವದು ಬೆಂಬಿಡದು

ನಾವು ಹೊರಗಟ್ಟದಿರೆ ಬಲವಂತದಿಂದ |

ಶಾವಿಗೆಯ ಪಾಯಸದಿ ಕೂದಲದು ಬೇಕೇನು

ಸೋವಿಗೂ ಬೇಡವದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೫||

ಸೋವಿ = ಅಗ್ಗ

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೨

ಅವಕಾಶ ತಪ್ಪಿದರೆ ಹಲುಬುವುದು ಏತಕ್ಕೆ

ಶಿವಕೊಡುವ ಸೂಚನೆಯೊ ಬೇರೆಯದೆ ವರವ? |

ಅವನ ಲೀಲೆಯನು ಬಲ್ಲವರಾರು ಅವನಿಯಲಿ

ತವಕ ಬಿಡು ಸಮಯ ಕೊಡು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೬||

ಅರ್ಥ ಕಾಮಗಳು ಅತಿಯಾಗಿರಲು ಕುರುಡಾಗಿ

ಧರ್ಮ ಮೋ ಕ್ಷಗಳ ಮಾರ್ಗವು ಕಾಣಸಿಗದು |

ವ್ಯರ್ಥವೇ ನರಜನ್ಮ ಗುರಿತೊರೆದ ಬಾಣದೊಲು

ಮರ್ತ್ಯಲೋಕದ ಮಹಿಮೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೭||

ಬರೆಯುವುದೆ ಕಾಯಕವು ಓದುವುದೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು

ಒರೆಗೆ ಹಚ್ಚಲುಬೇಕು ಬರೆವ ಮಾತೊಮ್ಮೆ

ಒರೆಯಿಂದೆಳೆದು ಲೇಖನಿಯ ಸತ್ಯ ಮೆರೆಯುವೊಲು

ಬರವಣಿಗೆ ಮೂಡಿಸುವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೮||

ಸತ್ಯವೇ ಉಳಿಯುವುದು ಸಮಯದಾಚೆಯವರೆಗೆ

ಮಿಥ್ಯವೇ ಅಳಿಯುವುದು ಕೆಲಕಾಲ ಬೆಳಗಿ |

ನಿತ್ಯವೂ ಸತ್ಯಮಾ ರ್ಗದಲಿ ನಡೆ, ಮಾತಿನಲಿ

ತಥ್ಯವಿರೆ ಆನಂದ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೯||

ತಥ್ಯ = ತಿರುಳು

ದೊರೆಯುವುದೆ ಎಲ್ಲರಿಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಜಗದಲ್ಲಿ?

ದೊರಕುವುದು ಎಲ್ಲರಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಕೆಲವು |

ಸುರರಿಗೂ ಅನಿಸುವುದು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬೇಕೆಂದು

ಕೊರಗದಿರು ಇಲ್ಲದಕೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೬೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೧

ಅತಿಯಾಸೆ ದುಃಖಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಕಾರಣವು

ಮಿತಿಯಾಸೆ ಜೀವನವ ನಡೆಸೊ ಇಂಧನವು |

ಜೊತೆಯಾಗಬೇಕು ಕರ್ತವ್ಯದಾ ಕಾಯಕವು

ಇತಿಮಿತಿಯ ಬದುಕಿರಲಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೧||

ಮನಸಿನಲಿ ಚೆಲುವಿರಲು ತೋರುವುದು ನುಡಿಗಳಲಿ 

ಮನಗಳನು ಅರಳಿಸುತ ಹರುಷ ಹಂಚುವುದು |

ಜಿನುಗುವುದು ಜೇನು ಮಾತಿನಲಿ ಒಡನಾಟದಲಿ

ತೊನೆಯುವವು ಹೃದಯಗಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೨||

ಧನವು ಎಷ್ಟಿರಲೇನು ನಿಧನ ತಪ್ಪುವುದೇನು

ಗುಣ ಚರ್ಚೆಯಾಗುವುದು ಮರಣದಾ ಸಮಯ |

ಹಣವ ಹೊಗಳುವರೇನು ಗುಣವ ಪಕ್ಕದಲಿಟ್ಟು

ಗುಣಕೆ ಹಣ ಹೋಲಿಕೆಯೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೩||

ಬಂಧುಗಳು ನಾವೆಲ್ಲ ಅರಿಯಬೇಕಿದೆ ನಿಜವ

ಚಂದದಲಿ ಸೇರಿಹೆವು ಜನುಮವನು ಪಡೆದು

ಒಂದೆ ಜಲ ವಾಯು ಬುವಿ ಆಗಸವು ರವಿ ಶಶಿಯು

ತಂದೆಯೊಬ್ಬನೆ ನಮಗೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೪||

ಒಂದು ಹಣತೆಯು ಹಚ್ಚಿದರೆ ನೂರು ಹಣತೆಗಳ

ಒಂದು ನಗು ಬೆಳಗುವುದು ನೂರು ಮನಗಳನು |

ಕುಂದದೆಯೆ ಬದುಕಿನಲಿ ಚೆಂದ ನಗುವನು ಹಂಚು

ಅಂದವಿರು ವುದುಬದುಕು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೭೦

ಎಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಳೆಯಿರಲು ಊಟ ಮಾಡುವುದೆಂತು

ಕೊಳೆಯನ್ನು ತೊಳೆದು ಶುಭ್ರಗೊಳಿಸಲು ಬೇಕು  |

ಮಲಿನತೆಯು  ಮನದಲ್ಲಿ ಮನೆಮಾಡಿ ನಗುತಿರಲು

ಮುಳುವಾಯ್ತು ಸವಿನುಡಿಗೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ||೩೪೬||

ಸುಖವಿಲ್ಲ ನಗನಾಣ್ಯ ದಿರಿಸು ಅರಮನೆಗಳಲಿ

ಸುಖವಿಹುದು ನಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ಮನಗಳಲಿ |

ಸಕಲ ಸಂತೋಷಗಳ ಆಕರವು ಎದೆಯಲಿರೆ

ಮಕುಟ ಬೇಕೇಕೆ ದೊರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೭||

ಮಕುಟವಿರೆ ಚಿನ್ನದ್ದು ತಲೆಗಾಯ್ತು ಮಣಭಾರ

ಸಕಲ ಅಧಿಕಾರವಿರೆ ಕರ್ತವ್ಯಭಾರ |

ಸಕಲ ಐಶ್ವರ್ಯವಿರೆ ಭಯಭಾರ ಮನದಲ್ಲಿ

ಯುಕುತಿಯಲಿ ತೂಗಿರುವೆ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೮||

ಸುಖ ಪಡಲು ಪರಮಾತ್ಮ ಜನುಮವನು ಕೊಟ್ಟಿರುವ

ನಖಶಿಖಾಂತದ ದೇಹ ಬುದ್ಧಿ ಮನಗಳನು |

ಸುಖ ಪಡಲು ದೇವರಲಿ ವಸ್ತುಗಳ ಬೇಡಿಹೆವು

ಪ್ರಖರ ಮಂದಮತಿಗಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೯||

ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳೆಂದು ಗದ್ದಲವ ಮಾಡಿಹರು

ಸದ್ದು ಮಾಡುತಿವೆ ಅರೆಬೆಂದ ಮಡಕೆಗಳು |

ಪೆದ್ದ ದೊರೆ ಕುರುಡನೊಲು ಆನೆಯನು ಮುಟ್ಟಿದವ

ಉದ್ಧರಿಸು ಇಂಥವರ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೫೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೬೯

ಹೊಸಬೆಳಕ ಚೆಲ್ಲುವನು ರವಿ ಜಗದ ತುಂಬೆಲ್ಲ

ಫಸಲು ಮೇಟಿಯು ಬೆವರ ಹರಿಸಿದೆಡೆ ಮಾತ್ರ |

ಪಸರಿಸುವ ದೇವ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆಲ್ಲ

ಬಸಿ ಬೆವರ ಪಡೆ ವರವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೧||

ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಕೆಲ ಜನರ ಮರೆತರೆ ನಾವು

ಕಾಲವನ್ನೇ ಮರೆಸೊ ಸ್ನೇಹಗಳು ಕೆಲವು |

ಕೋಲವಿದು, ಜನುಮಜನುಮಗಳ ಅನುಬಂಧವಿದು

ಬೇಲಿ ಕಟ್ಟುತ ಪೊರೆಯೊ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೨||

ಕೋಲ = ಸೊಗಸು

ಮೂರು ದಿನಗಳ ಸಂತೆ ಮುಗಿದುಹೋಗುವ ಮುನ್ನ

ಕೋರು ಸರಕೆಲ್ಲವೂ ಬಿಕರಿಯಾಗಲಿಕೆ |

ಸೇರುವುದು ಹೊಸ ಸರಕು ಮುಂದಿನಾ ಸಂತೆಯಲಿ

ಮಾರಾಟ ಬಲುಕಷ್ಟ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೩||

ಸಾವೆಂದು ಬರುವುದೋ ಹೇಗೆ ಕರೆದೊಯ್ವುದೋ

ನಾವಿಂದು ಅರಿಯುವಾ ಸಾಧನವು ಇಲ್ಲ |

ಜೀವನದ ಕೊನೆವರೆಗೆ ಬದುಕುವಾ ರೀತಿಯನು

ನಾವು ನಿರ್ಧರಿಸೋಣ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೪||

ಕೃತಿಚೋರನಿವ ಭಾವನೆಗಳನೇ ಕದ್ದಿಹನು

ಅತಿ ಅಧಮನಿವನು ಬರಡಾದ ಮನದವನು |

ಮತಿಗೇಡಿಯಾಗಿಹನು ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿದ ಚೋರ

ಹತಮಾಡು ಸಂತತಿಯ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೬೮

ಜೀವನದ ಪಂದ್ಯವದು ಎಷ್ಟು ದಿನಗಳ ಆಟ

ಯಾವ ದಿನ ಮುಗಿವುದೋ ಬಲ್ಲವರು ಯಾರು? |

ನಾವು ಗೆದ್ದವರೊ ಸೋತವರೊ ತಿಳಿಸುವರು ಜನ

ಸಾವ ಗೆದ್ದವರಾರು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೬||

ಎಳೆಯರಾಗುತಿರುವರು ಸ್ವಾರ್ಥದಾ ಮೂಟೆಗಳು

ತಲೆಗೆ ಹೋಗುತಿದೆ ಮಾತಾಪಿತರ ನಡತೆ |

ಬೆಳೆಯುವಾ ಸಮಯದಲಿ ಸರಿದಾರಿ ಹಿಡಿಯದಿರೆ

ಬೆಳಗುವರು ಹೇಗಿನ್ನು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೭||

ಕಲಬೆರೆಕೆ ಪಿಡುಗಿಂದು ಕೊಲ್ಲುತಿದೆ ಮಾನವರ

ಎಲೆಗೆ ಬಿದ್ದರೆ ಸಾಕೆ ಪರಿಶುದ್ಧ ಅನ್ನ |

ತಲೆಗೆ ಬೀಳಲೆಬೇಕು ಪರಿಶುದ್ಧ ಯೋಚನೆಯು

ಕೊಳೆಯ ತುಂಬುವೆಯೇಕೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೮||

ತಪ್ಪು ಮಾಡಿರುವುದರಿವಿಗೆ ಬಂದ ಕ್ಷಣದಲೇ

ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಕೇಳು ಸಂಬಂಧ ಉಳಿಸೆ |

ಕೊಪ್ಪರಿಗೆ ಧನಕೂಡ ಸರಿಪಡಿಸಲಾಗದದ

ತಪ್ಪದೆಲೆ ಕ್ಷಮೆಕೇಳು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೯||

ಪರಧನವ ತಿನ್ನುವುದೆ ಪರಮಾರ್ಥ ಎನ್ನುತಲಿ

ಪುರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲಿ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡೆ |

ಪರಮಾತ್ಮ ಶಿಕ್ಷಿಸುವ ಎಂದು ಕಾಯಲುಬೇಡಿ

ಜರಿದು ಶಾಪವ ಹಾಕಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೪೦||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೬೭

ಸ್ವಾರ್ಥಿಗಳು ನಾವಿಂದು ನೆರೆಹೊರೆಗೆ ನೆರವಿಲ್ಲ

ಕಾರ್ಯಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಹಿಡಿಯುವೆವು ಕಾಲು |

ದೂರ್ವಾಸರಾಗುವೆವು ಚಿಕ್ಕ ತೊಂದರೆಯಾಗೆ

ಈರ್ಷೆ ಬಿಂಕಗಳ ತೊರೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೧||

ಧನವಿರದೆ ಹೋದರೂ ಕಡಪಡೆದು ನಡೆಸುವರು

ಮನವಿರದೆ ಇರಲು ಮಾಡುವುದೆಂತು ಕೆಲಸ? |

ತನುಮನಗಳಣಿಗೊಳಿಸಿ ಮುಂದಾಗು ಕಾಯಕಕೆ

ಧನ ಬೆಲೆಗೆ ದೊರಕುವುದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೨||

ಅರಿವ ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ತುಸುತುಸುವೆ

ಮೆರೆಯದಿರು ಎಲ್ಲವನು ಅರಿತವನು ಎಂದು |

ಅರಿತೆಯೆಲ್ಲವನೆಂದು ನಂಬಿದರೆ ನೀ ಹಿಡಿವೆ

ಗಿರಿಯಇಳಿ ಯುವದಾರಿ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೩||

ಜನುಮಗಳ ಕೊಂಡಿಗಳು ಪಾಪಗಳು ಪುಣ್ಯಗಳು

ಕೊನೆಯಿಲ್ಲದಂತೆ ಜೊತೆಯಲ್ಲೆ ಬರುತಿಹವು |

ಮನೆಯ ಬಂಧುಗಳಂತೆ ಇರುತ ಸುಖ ದುಃಖಗಳ

ಗೊನೆಯನ್ನು ನೀಡುವವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೪||

ಮತಿಯಲ್ಲಿ ಸದ್ವಿಚಾರಗಳು ಬೆಳೆಯಲಿ ಸದಾ

ಇತಿಮಿತಿಯ ಮಾತುಗಳು ನಸುನಗುತಲಿರಲಿ |

ಕೃತಿಯಿರಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ನೋಡಿ ಕಲಿಯುವ ರೀತಿ

ಜೊತೆಯಾಗುವುದು ದೈವ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೫||

ಮುಕ್ತಕಗಳು - ೬೬

ಫಲವತ್ತು ಭೂಮಿಯದು ಮನುಜನಾ ಹೃದಯವೇ

ಬೆಳೆಯುವುದು ಸೊಂಪಾಗಿ ಬಿತ್ತು ನೀ ಸುಗುಣ |

ಕಳೆ ಕೀಟಗಳ ಕಾಟವನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸು ನಿತ್ಯ

ಕಲಿಗೆ ಊಟದ ಕೊರತೆ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೨೬||

ಸಮಯಕ್ಕೆ ರಜೆಯಿಲ್ಲ ಜಮೆಮಾಡಲಾಗದದ

ವಿಮೆಯ ಮಾಡಿಸಲಾರೆ ದೊರೆತ ಸಮಯಕ್ಕೆ |        

ಗಮನವಿಡಬೇಕು ಚಣಚಣವ ಉಪಯೋಗಿಸಲು

ನಮಗಮೂಲ್ಯಸಿರಿಯದು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೨೭||

ಪರಿಹಾರ ಹುಟ್ಟುವುದು ತೊಂದರೆಯ ಜೊತೆಯಲ್ಲೆ

ಅರಿವ ಬೆಳೆಸಲುಬೇಕು ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕೆ |

ಗಿರಿಶಿಖರ ತಲಪುವಾ ಸೋಪಾನ ಕಟ್ಟಲಿಕೆ

ಗಿರಿಯ ಬಂಡೆಗಳಿಹವು ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೨೮||

ಜನನಿಬಿಡ ಪಟ್ಟಣದೆ ಅತ್ತರಿಗೆ ಬೆಲೆಹೆಚ್ಚು

ಬನದ ಕುಸುಮದ ಗಂಧ ಮೂಸುವವರಿಲ್ಲ |

ಜನವ ಮುಟ್ಟುವ ವಸ್ತು ಬೇಡಿಕೆಯಲಿರಲೇನು

ಗುಣವ ಕಡೆಗಣಿಸದಿರು ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೨೯||

ಯಾರದೋ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ವಸ್ತುಗಳ ಕೊಳ್ಳುವೆವು

ತೋರಲಿಕೆ ನಮ್ಮ ಸಂಪತ್ತಿನಾ ಘನತೆ  |

ತೀರದಾ ದಾಹವದು ಸುಡುತಿಹುದು ನೆಮ್ಮದಿಯ

ಹೀರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಜಲ ~ ಪರಮಾತ್ಮನೆ ||೩೩೦||